Controle is goed, vertrouwen nog beter
Controle is goed, vertrouwen nog beter
Over bestuurders en corporate governance
Sturen op vertrouwen is antwoord op boekhoudschandalen
De internationale boekhoud- en fraudeschandalen zoals Enron, Worldcom en Ahold zijn niet veroorzaakt door slechte corporate governance zoals vastgelegd in wetten en codes, maar door zonnekoninggedrag van CEO’s, excessieve optiebeloning en irrealistische beloftes aan beleggers. CEO’s hebben zeer verschillend gereageerd op de resulterende corporate governance hausse, variërend van “ik stop ermee”, tot “zeer begrijpelijk, geen probleem”. Commissarissen zijn alerter geworden, CFO’s sterker, accountants banger. Transparantie van topinkomens heeft geleid tot alsmaar verder stijgende beloningen voor CEO’s. De toegenomen focus op control en risicobeheersing verkleint misschien de kans op ongelukken, maar het motiveert niet en tast ondernemerschap aan. Prestatiebeloning is niet het antwoord om mensen harder te laten lopen en in de gewenste richting. Sturen op vertrouwen, door mensen meer beslissingsruimte te geven en succeservaringen te creëren, motiveert wèl en verhoogt de productiviteit. Meer control(e), dus des te meer vertrouwen.
Regels; effectiviteit en bijeffecten
Corporate governance problemen zijn niet nieuw. Al bij de VOC, 400 jaar geleden, was er grote onvrede over transparantie, zeggenschap van aandeelhouders en beloning van het management. Telkens weer, ook na de financiële schandalen van de afgelopen jaren, werden de problemen beantwoord met nieuwe wetten en codes die de relatie tussen bestuurders, commissarissen en aandeelhouders probeerden te regelen en eisen stellen aan verantwoording, transparantie en risicobeheersing. In deze studie zijn effectiviteit en bijeffecten van deze regels onderzocht.
Slechte corporate governance blijkt niet de oorzaak van de boekhoudschandalen. Gemiddeld scoorden de 25 frauderende ondernemingen even hoog als 25 collega-ondernemingen op kenmerken van goede corporate governance zoals ook gemeten in corporate governance scores en codes. Wel hadden hun CEO’s de reputatie van een ware superster, was de waarde van hun aandelen- en optiepakketten acht keer groter dan die van hun 25 collega CEO’s en waren hun groeidoelstellingen 250% hoger dan die van hun peers. Kiene investeerders zagen de problemen wel aankomen: in het jaar voorafgaand aan de bekendmaking van het schandaal was in totaal reeds 40% van de beurswaarde van de frauderende ondernemingen verdwenen.
Wie vertrouwen zaait oogst
De interviews met de CEO’s, commissarissen en divisiedirecteuren geven aan dat mogelijke nadelen van de corporate governance wetten (Sarbanes-Oxley) en Codes (Tabaksblat) zoals bureaucratie, risicomijdend gedrag en vinkgedrag met enige moeite goed zijn te ondervangen. Voordelen van de sterk toegenomen aandacht voor corporate governance zijn betere risicobeheersing en heldere standaarden voor verantwoording, onafhankelijkheid en transparantie. De luidere roep om onafhankelijk toezicht maakt commissarissen alerter. De toegenomen aandacht voor control en risicobeheersing maakt CFO’s belangrijker en enkele debacles van accountants heeft hen banger gemaakt. Een van de duidelijke nadelen is dat de openbaarheid van topsalarissen leidt tot een sterk opdrijvende werking van topinkomens, die geen doel dient. Bovendien, de sterke nadruk op control en risicobeheersing blijkt schadelijk te zijn voor motivatie en ondernemerschap.
In theorie is prestatiebeloning een instrument om medewerkers te motiveren. In de praktijk werken financiële prikkels veelal niet goed, omdat de aandacht wordt verengd tot een beperkt aantal prestatiemaatstaven en bovendien lokken variabele beloning en targets gaming en fraude uit. Sturen op vertrouwen is wèl het antwoord op toegenomen control en risicobeheersing, zo blijkt uit een analyse van 36.000 werknemersenquêtes. Sturen op vertrouwen betekent mensen meer beslissingsruimte geven en ondernemerschap stimuleren, gepaard met een beperkt aantal waarden en gedragsregels die onverbiddelijk zijn. Wie durft te vertrouwen, verwerft gezag. Wie gezag heeft, krijgt vertrouwen. Dus wie vertrouwen zaait, vertrouwen oogst. Sturen op vertrouwen en op zoek gaan naar succeservaringen, motiveert wèl en creëert waarde. Meer control(e), dus des te meer vertrouwen.
SCHRIJVER: Kees Cools
ISBN: 978 90 232 4176 8
AAR: 2005
Publicaties & Uitgaves
SMS heeft een lange historie: in juni van dit 2023 bestaan we 56 jaar. De stichting is ontstaan uit de behoefte van het toenmalige VNO aan wetenschappelijk praktijkonderzoek naar arbeidsverhoudingen. De gedachte was dat dit behulpzaam zou zijn bij de cao-onderhandelingen met de vakbonden. Inmiddels zijn we actief op een breder terrein. HR-vraagstukken zijn nog steeds een belangrijk onderwerp, maar onderzoeken gaan bijvoorbeeld ook over kunstmatige intelligentie, circulaire verdienmodellen en sociaal ondernemen. Ieder jaar lopen er een of twee onderzoeken en ronden we er ook een of twee af. De uitkomsten publiceren we in een Nederlands- en Engelstalig (e-)boek. We willen de opgedane kennis en inzichten namelijk breed verspreidenAlle onderzoeken die zijn verricht worden afgesloten met de uitgave van een boek met alle bevindingen. Inmiddels is dit uitgegroeid tot een uitgebreid bibliotheek.
Beleidsbepalende publicaties
In de afgelopen decennia waren ‘centralisatie en decentralisatie van besturing en organisatie’, ‘flexibilisering van bedrijfsprocessen en arbeidsinzet’ en ‘veranderingen in de arbeidspopulatie’ actuele onderzoeksthema’s. Verschillende publicaties hebben grote invloed gehad op het beleid en de ontwikkelingen in het Nederlandse bedrijfsleven.
Een deel van de boeken kunt u downloaden als pdf, de overige titels zijn via de link te bestellen.
2013 Cultural change and leadership in organization
2013 Re-inventing business
2012 Duurzaam ondernemen waarmaken
2011 Leiders in Cultuurverandering
2010 Het Nieuwe Werken Ontrafeld
2006 Alliantiebesturing
2005 Controle is Goed, Vertrouwen nog Beter
2003 Shared Service Centers
| titel | schrijver(s) | uitgave | |
|---|---|---|---|
| 92 | Einde van strategie !? Tussen wendbaarheid en koers houden | Ard Pieter de Man, Ludwig Hoeksema, Anna Plotnikova | 2022 |
| 91 | De winst van purpose: Hoe ondernemingen het verschil kunnen maken | Henk W. Vol-berda, Jatinder S. Sidhu, Pushpika Vishwanathan, Kevin Hei & Zahra Kashaniza-deh | 2022 |
| 90 | S.L.I.M. managen van AI in de praktijk Hoe organisaties slimme technologie implementeren | Lauren Waardenburg, Marleen Huysman en Marlous Agterberg | 2020 |
| 89 | Samen Innoveren! Nieuwe Kansen voor Corporates en Startups’ | Jessica van den Bosch, Jan Peter van den Toren, Bas van der Starre, Chris Eveleens en Aswin van Oijen | 2019 |
| 88 | Sociaal Ondernemen Van ambitie naar meervoudig rendement | Karen Maas, Carly Relou, Tasneem Sadiq, Rob van Tulder en Mark Hillen | 2018 |
| 87 | Re-inventing business. How firms cope with disruption | Henk Volberda, Frans van den Bosch and Kevin Heij | 2018 |
| 86 | Route Circulair. Een roadmap voor een circulair bedrijfsmodel | Dionne Ewen, Lieke Ossenblok, Helen Toxopeus, Guido Braam en Karen Maas | 2017 |
| 85 | GameChangers. Hoe Nederlandse bedrijven het spel veranderen | Ad van den Oord, Arjen van Witteloostuijn, Arjan van den Born en Pim van Klink | 2016 |
| 84 | Social Media? Social Business! De groei naar sociale volwassenheid | Gerrita van der Veen, Arne Maas, Anne-Marie Delfgauw en Han Gerrits | 2015 |
| 83 | Een rijke historie met toekomst - Voortbouwen op 50 jaar Stichting Management Studies | 2015 | |
| 82 | Nieuwerwets organiseren | Hans de Bruijn, Haiko van der Voort, Harald Warmelink, Ruben van Wendel de Joode en Nikki Willems | 2014 |
| 81 | Managing the Transition to a Sustainable Enterprise. Lessons from Frontrunner Companies | Rob van Tulder, Rob van Tilburg, Mara Francken and Andréa da Rosa, Earthscan | 2013 |
| 80 | Schaarste bestaat niet. Strategisch omgaan met de factor arbeid | Ronald Dekker, Geert-Jan Waasdorp, Charissa Freese en Veronique Oonk | 2013 |
| 79 | Re-inventing business. Hoe bedrijven hun businessmodel innoveren | Henk Volberda, Frans van den Bosch en Kevin Heij | 2013 |
| 78 | Cultural Change and Leadership in Organizations. A Practical Guide to Successful Organizational Change | Jaap Boonstra, Wiley Blackwell | 2013 |
| 77 | Duurzaam ondernemen waarmaken. Het bedrijfskundig perspectief | Rob van Tilburg, Rob van Tulder, Mara Francken en Andréa da Rosa | 2012 |
| 76 | Leiders in Cultuurverandering. Een praktische gids voor strategische en culturele veranderingen in organisaties | Jaap Boonstra | 2e druk 2011 |
| 75 | Het nieuwe werken ontrafeld. Over Bricks, Bytes & Behavior | Ruurd Baane, Patrick Houtkamp en Marcel Knotter | 3e druk 2011 |
| 74 | Shared Service Centers II. Van kostenbesparing naar waardecreatie | J. Strikwerda | 2e druk 2010 |
| 73 | De ontwortelde onderneming. Ondernemingen overgeleverd aan financiers? | Arnoud W.A. Boot | 2e druk 2010 |
| 72 | Springen over de grens. Praktijkcases van Nederlands ondernemerschap in een globaliserende economie | C. van Essen, J. Meijaard | 2009 |
| 71 | Innovatieroutine. Hoe managers herhaalde innovatie kunnen stimuleren | Danny Jacobs, Hendrik Snijders | 2008 |
| 70 | Van unitmanagement naar multidimensionale organisaties | Hans Strikwerda | 2e druk 2009 |
| 69 | De toekomst van de arbeidsrelatie. Een essay over wederkerig risicomanagement | Gerard Evers, Ton Wilthagen | 2007 |
| 68 | De winst van productiviteit. Sturen op resultaat in dienstverlening | Marc Zegveld, Erik den Hartigh | 2007 |
| 67 | Alliantiebesturing. Samenwerking als precisie-instrument | Ard-Pieter de Man | 2006 |
| 66 | Controle is goed, vertrouwen nog beter | Kees Cools | 4e druk 2009 |
| 65 | Maatwerk in overleg | R. Goodijk, A. Sorge | 2005 |
| 64 | Productiviteit in dienstverlening | B. van Ark, Gj. de Jong | 2004 |
| 63 | De dialoog als vroege Poortwachter | Aukje Nauta, Guurtje van Sloten | 2004 |
| 62 | Shared Service Centers. Van kostenbesparing naar waardecreatie | J. Strikwerda | 6e druk 2007 |
| 61 | Het eindspel. Werknemers hun partners en leidinggevenden over uittreden uit het arbeidsproces | Kène Henkens, Hanna van Solinge | 2003 |
| 60 | Werk(en) moet wel leuk zijn | J.J. van Hoof e.a. | 2002 |
| 59 | Knowledge sharing in practice | Marleen Huysman, Dirk de Wit, Kluwer | 2002 |
| 58 | Arbeidsrelaties op maat: naar een derde contract? | R. Huiskamp, J. de Leede, J.C. Looise | 2002 |
| 57 | E-business voor gevestigde ondernemingen | Arno Oosterhaven | 200 |
| 56 | Het onmisbare middenkader | mw. J.I. Stoker, A.W. de Korte | 2e druk 2001 |
| 55 | Belonen in strategisch perspectief | mw. M.C. Langedijk, mw. P.M.L. Ykema-Weinen | 2000 |
| 54 | Kennis delen in de praktijk. Vergaren, uitwisselen en ontwikkelen van kennis met ICT | M. Huysman, D. de Wit | 2000. |
| 53 | De bakens verzet; publieke taakorganisaties in verandering | J.M.M. Sopers | 1999. |
| 52 | Managementconcepten in beweging: tussen feit en vluchtigheid | L. Karsten, K. van Veen | 1998. |
| 51 | De waarde en waarden van concerns | Hans van Londen | 2e druk 2000. |
| 50 | Rijden managers door rood licht? | Hans Wissema m.m.v. M.J. Langenberg, A.M. Messing | 1997. |
| 49 | Decentralisatie van personeelsmanagement. Het dilemma tussen ondernemen en besturen | D.J.B. van der Leest, G.R.A. de Jong, P.W.M. van Haaren | 2e druk 2000. |
| 48 | Management van employability. Nieuwe kansen in arbeidsrelaties | J.B.R. Gaspersz, E.M. Ott | 3e druk 1998. |
| 47 | Besturing van professionele organisaties. Van praktijk naar onderneming | A.B.M. van Poucke, H.E. van Wijk | 1995. |
| 46 | Management transfers. Kansen en risico's bij het werven van extern management | D.J. Schoenmaker, B. Boivin | 1995. |
| 45 | Horizontale synergie. De lastige praktijk van het realiseren van synergie bij decentrale ondernemingen | G.J. Wijers | 1994. |
| 44 | Unit management II: Ondernemerschap en samenhang in de gedecentraliseerde onderneming | Johan G. Wissema | 3e druk 2001. |
| 43 | De nieuwe werknemer?! | A.W. de Korte, J.F. Bolweg | 3e druk 1996. |
| 42 | Verplatting van organisaties | D. Keuning, W. Opheij, T.H. Maas, J. Duyser | 2e druk 1993. |
| 41 | Veertig-plussers in de onderneming | J.G. Boerlijst, B.I.J.M. van der Heijden, A. van Assen | 2e druk 1994. |
| 40 | De manager en het verzuim. Een beter bedrijfsresultaat met minder ziekteverzuim en minder arbeidsongeschiktheid | Th. Broersen, V. Vrooland | 2e druk 1993. |
| 39 | Unit management: Entrepreneurship and coordination in the Decentralised firm | Hans Wissema, Financial Times | 1992. |
| 38 | Marktgericht ondernemen. Management van continuïteit en vernieuwing | Piet Bolwijn, Ted Kumpe | 4e herziene druk 1998. |
| 37 | Inzicht in uitbesteding. Ondernemingsstrategie en besturing | G. Hiemstra, J.J. van Tilburg | 2e druk 1993. |
| 36 | Flexibiliteit binnen stabiele arbeidsrelaties. Mogelijkheden van interne arbeidsflexibiliteit | C.D. Loen, P. van Schilfgaarde | 1990. |
| 35 | Verzelfstandiging. Strategische en organisatorische overwegingen voor het zelfstandig maken van concerndochters | R.A.P. Annink | 1990. |
| 34 | Leiden en leren leiden | Hans van Londen | 2e druk 1990. |
| 33 | De flexibele onderneming. Mogelijkheden en instrumenten om de flexibele inzet van personeel te vergroten | P. van Schilfgaarde, W.J.M. Cornelissen | 1988. |
| 32 | De drie raden, het samenspel van Raad van Bestuur, Raad van Commissarissen en Ondernemingsraad | J.Z. Heijink | 1988. |
| 31 | VUT, nu en straks | D.B.J. van Koningsveld | 1988. |
| 30 | Bedrijfscultuur: diagnose en beïnvloeding | G. Sanders, B. Neuijen | 8e druk 2009. |
| 29 | Unit management: het decentraliseren van ondernemerschap | Hans Wissema | 4e herziene druk 1991. |
| 28 | Angst voor veranderen? Een mythe! | Hans Wissema, H.M. Messer, Hans Wijers | 7e druk 1996. |
| 27 | Flexibele automatisering, een uitdaging voor management | J.G. Boerlijst, J.J. Krabbendam, P. van Schilfgaarde, J.A.M. Willenborg | 1985. |
| 26 | Automatisering binnen Personeelszaken | A.M. Bunjes, G.J.A. Visser | 1985. |
| 25 | Arbeidsduurverkorting; een beroep op creativiteit | L.M. van Hoogstraten-van Embden Andres | 2e druk 1984. |
| 24 | Management bij stagnatie | P. van Schilfgaarde, T. Keuzenkamp, C.G. Zandvliet | 1983. |
| 23 | Leiding, besluitvorming, medezeggenschap | J. Geersing, J. van Delden | 1983. |
| 22 | Trends in het sociaal beleid | B. van Dijkum-de Jong | 1982 |
| 21 | Deeltijdarbeid in het bedrijf | N. Schoemaker, A. van Gageldonk, M. Demenint, A. van Vianen | 1981. |
| 20 | Ongeschoolde arbeid, R. Kagie | N. Bakker | 1981. |
| 19 | Begeleiden van veranderingen in organisaties | Coöperatief Adviesbureau voor personeelbeleid b.a. | 1979. |
| 18 | Rendement van sociaal beleidsonderzoek | M. van de Vall, B. van Dijkum-de Jong | 1979. |
| 17 | Inkomens op tafel | Nederlandse Stichting voor Psychotechniek | 1977. |
| 16 | Ondernemingsraden en medezeggenschap | B.W.M. Hövels, P. Nas | 1976. |
| 15 | Inspraak bij benoemingen | E. Cools, B. van Dijkum-de Jong, G.P. Hauer, A. Platteeuw, H.H. Smits | 1976. |
| 14 | Academici in het bedrijfsleven | G.M. van den Bosch-Zuidgeest, J.M. van den Broek, P.J. van Ginneken, J.J. van Hoof, A.L. Mok, P.J.H. van Montfort | 1976. |
| 13 | Ploegenarbeid, waarom, wanneer en hoe? | J.R. de Jong | 1974 |
| 12 | Sociale aspekten van fusies | N. Geerlings, J. Riemersma, H. Sytstra e.a. | 1974. |
| 11 | Een schets van een onderzoeksmodel van de arbeidsmarkt. Uitgangspunt voor discussie | P.A. Koefoed | 1973. |
| 10 | Het hoe en waarom van variabele werktijd | B. van Dijkum-de Jong, | 2e druk 1972. |
| 9 | Direkteuren over arbeidsmotivatie en personeelsbeleid | J.A.P. van Hoof, P. Nas, J. Pouwels, J.M. van Westerlaak | 1971. |
| 8 | Vakbeweging en onderneming in Nederland | P.H. van Gorkum, H.H. van Zuthem, | 1969. |
| 7 | Meebetalen aan sociale verzekeringen | J.H.G. Segers, Ph.C. Stouthard, J.M.H. de Zwart, F.J.H.M. van der Ven, R.A.N.M. de Wit | 1968. |
| 6 | Medezeggenschap | H.J. van Zuthem, A. Wynia, 2e druk 1968. | 2e druk 1968. |
| 5 | Bedrijfsautomatisering | G. Brenninkmeijer, J. Dekker, H. Feitsma, | 1967. |
| 4 | Beloningsmethodieken | H. Thierry,. | 1966 |
| 3 | Arbeidstijdverkorting | 1965. | |
| 2 | De verhouding beambte-arbeider | 2e druk 1965. | |
| 1 | Wijziging van de loonuitbetalingstermijn. Een overzicht van positieve en negatieve aspecten | 1962. |
Recent Comments